ICC, büyük ve küçük ölçekli işletmelere COVID-19 salgını gibi öngörülemeyen olaylara uygulanabilecek sözleşme hükümleri hazırlamalarında yardımcı olmak amacıyla Mücbir Sebep ve Aşırı İfa Güçlüğü maddelerini güncelledi.

Ticari sözleşmeler sıklıkla, taraflardan birinin sözleşmesel yükümlülüklerini yerine getirmesini engelleyen veya zorlaştıran mücbir sebep veya aşırı ifa güçlüğü hallerinin varlığını ileri sürmek için gereken koşulları düzenleyen mücbir sebep veya aşırı ifa güçlüğü maddeleri içerirler. ICC Mücbir Sebep Maddesi maddede sayılan mücbir sebep hallerinin öngörülebilirliğini, sayılan hallerin dışında kalan durumları da kapsamayı amaçlayan genel bir mücbir sebep formülüyle bir araya getirir. Model Aşırı İfa Güçlüğü maddesi, içinde bulunulan durumun bir sözleşmenin ifasını tahammül edilemez derecede güçleştirmesi halinde, sözleşmenin uyarlanmasını veya sona erdirilmesi için çeşitli seçenekler sunar.

ICC Mücbir Sebep ve Aşırı İfa Güçlüğü Maddeleri iş insanlarının ifaya yönelik meşru beklentileri ile koşulların değişerek sözleşmenin de değiştirilmesini gerektirecek derecede ifayı güçleştirebileceği gerçeği arasında bir denge gözetir. Yeni 2020 hükümleri, 2003 versiyonlarını güncelleyerek daha sade bir sunuma ve çeşitli işletmelerin ihtiyaçlarına uyum sağlayabilecek geniş seçeneklere duyulan gereksinimi yansıtır. Başlıca yenilikler arasında;

1. yalnızca en önemli Mücbir Sebep konularını içeren birtakım temel hükümlerle sınırlı olan ve özellikle KOBİ’lerin kullanımına uygun olan yeni Kısa Form Mücbir Sebep Maddesi ile
2. Aşırı İfa Güçlüğü Maddesinde sözleşmenin sona erdirilmesine ve uyarlanmasına yönelik genişletilmiş seçenekler yer alır.

Güncellenmiş ICC Mücbir Sebep ve Aşırı İfa Güçlüğü Maddeleri, tarafların sözleşme müzakere etmelerine ve hazırlamalarına yardımcı olmak ve hukuki belirliliği artırmak üzere tasarlanmış, hangi hukuka tabi olursa olsun milletlerarası sözleşmelerde kullanıma uygun dengeli modellerdir. Hükümler metin boyunca kullanıcılara genel durumu anlatan ve söz konusu maddeleri yazarken dikkate alınması gereken konuları öne çıkaran açıklayıcı rehber notlar içerirler.

Model hükümler, kendilerini açıkça veya atıf yoluyla dahil eden her tür sözleşmede kullanılmaya yöneliktir. Tarafların Maddeleri sözleşmelerine tam ismini yazarak dahil etmeleri önerilse de, bir sözleşmede ICC Mücbir Sebep Maddesine yapılacak herhangi bir atfın, aksine bir kanıt olmaması halinde, bu Maddeye yapılmış sayılacağı öngörülür.

ICC’nİn konu hakkındaki orijinal duyurusuna ve Maddelerin metnine buradan erişim sağlanabilir.

Mücbir Sebep ve Aşırı İfa Güçlüğü Maddelerinin Türkçesine ise buradan ulaşabilirsiniz.